VICHAI Model: 7สีชี้ชะตา3อ.เป็นยา&วัคซีนชีวิตพิชิตโรค

 วันที่ 17 สิงหาคม 2555 วิชัยโมเดล: 7สีชี้ชะตา3อ.เป็นยา&วัคซีนชีวิตพิชิตโรค

ผมนายพันธุ์ทอง  จันทร์สว่าง ไปพร้อมกับ  นายวิทยา  เพชรรัตน์ สาธารณสุขอำเภอคำเขื่อนแก้ว เข้าร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการ รพ.สต.ลดแออัดใน รพศ./ รพท. เบาหวาน ความดัน ดูแลถ้วนทั่ว ด้วยหมอครอบครัว  ณ ห้องรอยัล จูบิลี บอลรูม ศูนย์การค้าและการประชุมอิมแพค เมืองทองธานี จังหวัดนนทบุรี โดยมี ผู้บริหารการสาธารณสุขในทุกระดับจากทั่วประเทศเข้าร่วมประชุม ( เขต 13 เช่น นพ.วชิระ เพ็งจันทร์ ผู้ตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข เขต 13 นำทีมเข้าร่วมประชุมด้วยตนเอง จังหวัดยโสธร นายแพทย์ สุใหญ่ หลิ่มโตประเสริฐ นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดยโสธร มอบหมายให้

พ.ญ.ดุสิตา  ชนะชัยวิบูลวัฒน์          ผู้อำนวยการโรงพยาบาลมหาชนะชัย นำคณะเข้าร่วมประชุม

นายวีระพง์ ยางเดี่ยว ผู้ช่วยสาธารณสุขอำเภอเมืองยโสธร

นางส่งศรี มูลสาร นักวิชาการสาธารณสุข  สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดยโสธร

นางสุจี  คล่องการ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล กระจาย

นางบุญธิญา สุทธิโคตร นายแพทย์สุธี สุดดี โรงพยาบาลวารินชำราบ นางสุภาพร ทองหิน จาก โรงพยาบาล 50 พรรษาฯ อุบลราชธานี เป็นต้น)

ประธานเปิดประชุม โดย นายแพทย์วิชัย  เทียนถาวร ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงสาธารณสุข

และบรรยายพิเศษ เรื่อง ดูแล เบาหวาน ความดัน แบบมีส่วนร่มอย่างยั่งยืน เพื่อลดความแออัดบริการที่ รพศ/รพท.

โดยใช้ 3 อ. เป็นทั้งวัคซีนชีวิต และ เป็น ยาพิชิตโรค

            หรือ ที่เข้าใจทั่วกันว่า 7 color VICHAI Model วิชัยโมเดล: 7สีชี้ชะตา3อ.เป็นยา&วัคซีนชีวิตพิชิตโรค

กล่าวรายงานโดยนายแพทย์นิทัศน์  รายยวา รองปลัดกระทรวงสาธารณสุข  และบรรยายพิเศษ เรื่อง แนวทางนำร่อง 14 ล้านสู่หลักชัย

เนื้อหาที่น่าสนใจและต้อง หรือถือได้ว่า เป็น Best Practice จากการนำ 7 color VICHAI Model วิชัยโมเดล: 7สีชี้ชะตา3อ.เป็นยา&วัคซีนชีวิตพิชิตโรค ของ นายแพทย์วิชัย  เทียนถาวร ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงสาธารณสุข ไปปฏิบัติได้อย่างเป็นรูปธรรม ประจำวันนี้ คือ เรื่อง เกาะติด กัดติด การควบคุมเบาหวาน ความดัน ที่สิงห์บุรี โดย นายแพทย์ธำรง สมบุญตนนท์ ผู้ตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข เขต 2 นายแพทย์ นรินทร์รัชต์ พิชญคามินทร์ นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดสิงห์บุรี และ คณะ จาก คปสอ.ต้นแบบ ในเรื่องนี้ โดย คปสอ.อินทร์บุรี อาทิเช่น แพทย์หญิงวนิดา สาดตระกูลวัฒนา ผู้อำนวยการโรงพยาบาลอินทร์บุรี นายวิเชียร พันธ์สุข สาธารณสุขอำเภออินทร์บุรี จังหวัดสิงห์บุรี  และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลทุกแห่งในเขตอำเภออินทร์บุรี และ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลทุกแห่งในเขตจังหวัดสิงห์บุรี

เกาะติด กัดติด ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ

เนื้อหาและบทสรุปที่น่าสนใจจากการประชุม

นายแพทย์วิชัย  เทียนถาวร ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงสาธารณสุข ในด้านการแก้ไขปัญหาเจ็บป่วยของประชาชน ในรอบ 30 ปีมานี้มีหลายโรคที่กระทรวงสาธารณสุขประสบผลสำเร็จ เช่นโรคขาดสารอาหาร งานวางแผนครอบครัว โรคเท้าช้าง แต่มีโรคใหม่เกิดขึ้นและน่าเป็นห่วง โดยเฉพาะโรคไม่ติดต่อ เช่นเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง ผลการสำรวจของสำนักงานสถิตแห่งชาติ ในปี 2554 พบผู้สูงอายุเป็นกลุ่มที่เจ็บป่วยมากที่สุด สะท้อนให้เห็นว่าการดูแลสุขภาพในช่วงวัยหนุ่มสาวยังไม่ดีพอ จึงเกิดผลเมื่อสูงวัย และเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง ยังเป็นต้นเหตุทำให้เกิดโรคไตวาย โรคเส้นเลือดสมองแตก/ตีบตัน โรคหัวใจตามมาด้วย รวมแล้วมีคนไทยป่วยจาก 5 โรคนี้ประมาณ 17.5 ล้านคน มูลค่าการรักษาทั้งเรื่องยา การผ่าตัด ฟอกไต ประมาณปีละประมาณ 3 แสนล้านบาท      

กระทรวงสาธารณสุข โดยนายวิทยา บุรณศิริ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ได้มอบนโยบายให้ทุกจังหวัดเร่งรัดลดโรคลงให้ได้ โดยให้เพิ่มการสร้างสุขภาพอย่างจริงจังและต่อเนื่อง โดยเฉพาะงานของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล หรือ รพ.สต.ซึ่งมี 9,750 แห่งครอบคลุมทุกตำบล เป็นด่านสกัดจำนวนผู้ป่วยไม่ให้เพิ่มจำนวน โดยให้ยึดหลักทำงานเน้นหนักการสร้างสุขภาพนำการซ่อมสุขภาพ และทำงานแบบเกาะติด กัดติด ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมประชาชน ทั้งเรื่องการออกกำลังกาย การกินอาหารที่รสหวานมันเค็มให้อยู่ในเกณฑ์พอดี กินผักผลไม้มากขึ้น ไม่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ไม่สูบบุหรี่ ปฏิบัติตาม 3 อ. บอกลา 2 ส. หรือ 3 อ. 2 ส.

 รพ.สต.เบาหวาน ความดัน ดูแลถ้วนทั่ว ด้วยหมอครอบครัว  นายแพทย์นิทัศน์  รายยวา รองปลัดกระทรวงสาธารณสุข   

การดำเนินโครงการเบาหวาน ความดัน ทั่วไป เบาหวานความดัน ดูแลถ้วนทั่วด้วยหมอครอบครัว  ซึ่งหมอครอบครัว คือ เจ้าหน้ที่ที่ปฏิบัติงานใน รพ.สต.

ในการจัดเครือข่าย รพ.สต. แบ่งเป็น A1, A2, A3, A4 =ประชากร 1 เครือข่าย ≥ 8,000 คน

รพ.สต.A1   คือ ขนาดใหญ่ L ( เป็นรพ.สต.เดี่ยว ) 

A2, A3, A4 = ขนาด S+S/S+S+S/S+M  (เครือข่าย)

ซึ่ง SML นั้น  L  = ประชากร ≥ 8,000  คน  M = ประชากร 5,000 – 8,000 คน S  = ประชากร ≤ 5,000 คน

Thailand eHealthcare Telemedicine  

หมอครอบครัวเชื่อมโยงกับหมอโรงพยาบาลผ่านทาง E-Healthcare Telemedicine  หรือ E-CARE

Consultation

A Tele-Doctor @ Hospital Nearby

Remote Monitor & Follow up @ home

Extended Personal Healthcare Program

Consultation ประชาชน โทรปรึกษา หมอครอบครัว  หมอครอบครัว โทรปรึกษา แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว

แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว โทรปรึกษา แพทย์เฉพาะทาง

 A Tele-Doctor @ Hospital Nearby ประชาชนสามารถพบแพทย์ผ่านทาง ระบบการสื่อสารทางไกล แบบRealTime Consultation หรือ หมอออนไลน์  หมอครอบครัว หรือ นสค. หรือ นักสุขภาพประจำครอบครัว

พบประชาชนด้วย อุปกรณ์การสื่อสารทางไกล พร้อมมีข้อมูลของ ประชาชน และที่สำคัญ นสค. ให้บริการตรวจและให้การดูแลที่บ้าน ของ ประชาชนเอง

ข้อมูลของ ประชาชน กลุ่มเป้าหมาย 5 กลุ่มสำคัญ คือกลุ่ม CANDO กลุ่มเด็กChild กลุ่มวัยรุ่นAdolescent หรือ ANC กลุ่มNCD กลุ่มผู้พิการDisable กลุ่มผู้สูงอายุOld

Extended Personal Healthcare Program  คือ Program ที่สำคัญ 3 Program

ซึ่ง ผม ขอเรียกว่า ว่า โปรแกรม นสค. เพื่อ ความเข้าใจง่ายๆในการจำดังนี้

1Program นัด เตือน ติดตามการรักษา หรือ Program น.

2Program การสร้างเสริมสุขภาพ  หรือ Program ส.

3Program ให้ความรู้สุขภาพ  หรือ Program ค.

ทั้งนี้ 7 color VICHAI Model วิชัยโมเดล: 7สีชี้ชะตา3อ.เป็นยา&วัคซีนชีวิตพิชิตโรค  หรือ “ปิงปองจราจรชีวิต 7 สี”  ของ นพ.วิชัย เทียนถาวร เป็นระบบการเฝ้าระวังโดยการคัดกรองเพื่อหาภาวะเสี่ยงด้วยการวัดความดันในประชากร เป้าหมายอายุ 15 ปีขึ้นไป และนำผลการคัดกรองมาจัดกลุ่มและระดับความรุนแรงของโรค 7 กลุ่ม คือ 1. กลุ่มปกติ (สีขาว) 2. กลุ่มเสี่ยง (สีเขียว) 3. กลุ่มป่วยที่ยังกินยาควบคุมอยู่ (สีเขียวเข้ม) 4กลุ่มป่วยระยะ 1 (สีเหลือง) 5. กลุ่มป่วยระยะ 2 (สีส้ม) 6.กลุ่มป่วยระยะ 3 (สีแดง) 7. กลุ่มที่ภาวะแทรกซ้อน(สีดำ) และวิธีการดำเนินงานรณรงค์ 3 อ 2 ส ฟ ฟัน (อาหาร ออกกำลังกาย อารมณ์ สุรา การสูบบุหรี่และสุขภาพฟัน) อย่างเข้มข้นและต่อเนื่องจนทำให้ผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังลดระดับความรุนแรงหรืออยู่ในระดับที่สามารถมีชีวิตอยู่โดยปกติสุขได้

ที่เรียกว่า เป็น“ปิงปองจราจรชีวิต 7 สี” เป็นการคัดกรองสุขภาพเพื่อนำมาแปลผล และเฝ้าระวังตามสีที่กำหนด ซึ่ง“ปิงปองจราจรชีวิต 7 สี คือ สีขาว สีเขียวเข้ม สีเขียวอ่อน สีเหลือง สีส้ม สีแดง และสีดำ ความหมายของแต่ละสี ได้แก่

กลุ่มปกติ

สี1.สีขาวคือคนปกติ ระดับความดันโลหิต <120/80 มิลลิเมตรปรอท ระดับน้ำตาลในเลือด<=100 mg/db

กลุ่มเสี่ยง

สี2.สีเขียวอ่อนคือคนปกติแต่กินยาคุมอาการ120/80-139/89 mmHg ระดับน้ำตาลในเลือด100-125 mg/db

กลุ่มป่วย

สี3.สีเขียวเข้มคือ ป่วยระดับ 0 ความดัน 139/89-140/89 mmHg ระดับน้ำตาลในเลือด125 mg/db

สี4.สีเหลืองคือป่วยระดับ 1 ความดัน 140/89-159/99 mmHg ระดับน้ำตาลในเลือด125-154mg/db HbA1C<7

สี5.สีส้มคือป่วยระดับ 2 ความดัน 160/100-179/109 mmHg ระดับน้ำตาลในเลือด155-183mg/db HbA1C7-7.9

สี6.สีแดงคือป่วยระดับ 3 เป็นความดันโลหิตสูง>180/110mmHgน้ำตาล>183mg/db HbA1C<7HbA1C7>=8

ผู้ป่วยกลุ่มนี้ต้องกินยาคุมอาการตามแพทย์สั่ง รณรงค์ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมด้วย 3 อ. 2 ส. อย่างต่อเนื่อง 

สี7.สีดำคือป่วยรุนแรงจนเกิดภาวะแทรกซ้อน ได้แก่ กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด หลอดเลือดสมอง อัมพาต ไตวาย